Türkiye'de Nükleer Şart mı?
[Özel Haber]

Dünyamızda nükleer enerjiden elektriğini sağlayan bir çok ülke var. Bügün bu ülkeler, bu teknolojiden vazgeçemez durumdadır. Nükleer enerji, dünya çapında elektriğin yaklaşık yüzde 13’ünü karşılıyor. Hindistan, Rusya, Türkiye gibi ülkeler yeni santraller inşa etmeye hazırlanırken, bazı gelişmiş ülkeler nükleerden geri çekilme kararı almışken bunu sadece sözde gerçekleştiriyor. Bu haberimizde, farklı kesimden kişilerin Türkiye'ye kurulacak olan nükleer santrallerimiz hakkındaki görüşlerini inceleyeceğiz.

A- A+

08.08.2013 tarihli yazı 22782 kez okunmuştur.

Mersin Akkuyu'ya kurulacak olan ilk nükleer santralimiz, yaklaşık olarak 2023 yılında devreye girecektir. Fakat, nükleerden uzaklaşmak için insanlara bir çok vaatlerde bulunan gelişmiş ülkeler 2023 yılına kadar bu hedeflerini gerçekleştirecekler mi? Türkiye’nin enerji arzında nükleer enerjinin payı ne durumda olacaktır, bu soruyu farklı kesimden uzmanlara yönelttik ve bu durumda değişik senaryolar elde ettik.

Nükleer enerji denilince, çoğu insanın aklına ilk olarak “Kaza meydana gelebilir mi?, Güvenli midir?” sorusu geliyor. Nükleer enerji, bugün dünya çapında elektriğin yaklaşık yüzde 13’ünü karşılıyor. Hindistan, Rusya, Türkiye gibi ülkeler yeni santraller inşa etmeye hazırlanırken, gelişmiş ülkeler ise sözde “geri çekilme” yaşanıyor.

Yakın Tarihte Neler Oldu?

Eğitimli eleman, uranyumun çıkarılması, depolanması ve zenginleştirilmesi, atıkların depolanması ve yeterli güvenlik çalışması nükleer santrallerin en önemli sorunlarıdır. Günümüze kadar çevreye zarar veren 4 büyük nükleer santral kazası olduğu bilinmektedir. Bunlardan ilk 2'si alınan önlemlerle çevrelerine herhangi bir zarar vermediği söylenirken, 3. olarak gerçekleşen Çernobil Faciası doğaya ve insanlara çok feci zararlar verdiği bilinmektedir, 4. Fukuşima Faciası ise Çernobil Faciasının tehlike seviyesi olarak geçtiği belirtilmiştir.

1) 1957 yılında İskoçya'da meydana gelen Windscale kazası,

2) 1979 yılında ABD'de meydana gelen Three Mile Island kazası,

3) 1986 yılında Ukrayna'da meydana gelen Çernobil Reaktör Kazası,

4) 2011 yılında Japonya'da meydana gelen Fukuşima Santral Kazası.

Nükleer Santral Yapılmalıdır, Çünkü...

► Ekonomik ve Dış Politika Araştırma Merkezi Başkanı Sinan Ülgen:

♦ Akkuyu Nükleer Santrali'nin maliyeti yaklaşık olarak belli. Bu, elektrik alımı üzerinden hesaplanan bir maliyet. Türkiye Cumhuriyeti santralin kurulması ve işletilmesini üstlenmediği için 2021-2036 yılları arasında Türkiye ortalama 12.34 sentten elektriği satın alacak.

♦ Doğalgaz ve petrol birim fiyatlarının hiçbir kesinliği yok. Bunu bugün biliyor olsanız, “Yatırımları doğalgaza kaydıralım” diyebilirsiniz. O zaman da doğalgazın nereden alınacağı gibi soru işaretleri ortaya çıkar. Bu sorunun ortaya çıkması ise bizim kafamızı karıştırır.

♦ Santral kuruldu diyelim. Eğer ki başarılı bir kurulum ve işletim yaparsak, bunu geliştirebilir üzerine yeni üniteler ekleyebiliriz. Bunun en güzel örneği Fransa'dır.

► İlginizi Çekebilir: Enerji Sektörünün Kalbi İstanbul'da |Sinop Nükleer Santrali Son Durumu

► Nükleer Teknoloji Bilgi Platformu Koordinatörü Adil Buyan:

♦ Türkiye İstatistik kurumundan alınan verilere göre, her yedi yılda bir Türkiye’nin enerji tüketimi ikiye katlanıyor. Türkiye gelişmekte olan bir ülke olduğundan çok yüksek bir enerji ihtiyacı vardır. Bu açığı karşılamamız için, yıllık ortalama 3 bin 500 MW kapasitesinde santral yapmamız lazım.

♦ Basit olarak nükleer enerji ile doğalgazı karşılaştırmak gerekirse, 8.2 milyar dolarlık doğalgazdan elde ettiğiniz elektriğin aynısını nükleer santralden elde etseniz 400 milyon dolar gidiyor. Doğalgaz fiyatlarının da şu an düşmesi gündemde değil, kaya gazı gibi faktörlerin ise bu fiyatları geri çekeceği aşikar. Günümüzde nükleer enerjiden elde edilecek elektriğin maliyeti 1 senttir. Üzerine 7 sent daha koyarsanız amortismanlı maliyeti ortaya çıkar. Bu rakamlara rağmen nükleerden vazgeçmeyi düşünen Almanya da ileride göreceksiniz geri dönecek ki şu an somut olarak pek bir şey yapmışta değiller. Hiçbirinin kurtuluşu yok.

► İlginizi Çekebilir: Yüzen Nükleer Güç Santralleri

► Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Ayhan Yılmazer:

♦ Yenilenebilir enerji santrallerinde süreklilik sorunu mevcuttur, her zaman elektrik elde edemiyoruz. Yerel fosil kaynaklarımızın da yeterli olduğunu savunamayız. Doğalgaz fiyatları da elektrik üretilmesi konusunda oldukça yüksektedir. Nükleer enerji gerekli gibi gözüküyor.

♦ Akkuyu’da ki santrali yapan Rus şirketi, elektrik alım garantisi isteyecektir çünkü santralin yapılması ve işletilmesi onların elindedir. Bütün bunlara rağmen nükleer enerji uygun bir seçenek de olabilir. Keşke bu santrali kendimiz yapabilecek teknolojiye ve eğitimli elemana sahip olabilseydik.

Nükleer Santral Yapılmamalıdır, Çünkü...

► Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhun Kula:

♦ Türkiye’de üretilen enerjinin yüzde 15 ila 20 arasındaki kısmı dağıtım esnasında kaybediliyor veya çalınıyor. Sadece bu kaçak ve kayıpları önlersek, iki tane Mersin Nükleer Santrali’ne eşdeğer enerjiyi verimli kullanmış oluruz. En az 25 milyar dolarlık santral yapmaya gerek kalmıyor.

♦ Diğer bir sorun ise elektriğin birim fiyatı. Rekabet Kurulu’nun görüşüne göre Türkiye’de adil elektrik fiyat kilovat saat için 12 kuruş. Fakat TEDAŞ, Rus Şirketi’nden elektriği 23 kuruşa alacak ve bunun üzerine sekiz kuruş ilave edilecek. Eklendikten sonra bu miktar 33–35 kuruş olacak.

► İlginizi Çekebilir: Önümüzdeki 5 Yıl İçerisinde Enerjide Neler Olacak?

♦ Nükleer elektrik santralinin ortalama ömrü 30 yıldır. 30 yıl faaliyet gösterdikten sonra kapanması gereklidir.

♦ Nükleer santrali kurmakla her şey bitmiyor. Atık yönetimi sistemi olması şart. Santral söküldükten sonra atıkların gömülmesi lazım. Bunun için çok yüksek güvenlikli bölgelerin seçilmesi lazım. Deprem, erozyon, yangın, sel riskinin olmadığı yerlere gömülmelidir. Sökülmesi, artıkların depolanması ve bu işin maliyetini kimse konuşmuyor. 2023’te başladı, 30 yıl faaliyet gösterse, 2070-80’lerde sökülme olacak. Kim öle kim kala zihniyeti var.

► Financial Times Gazetesi Enerji Yazarı Nick Butler:

♦ Şu andaki durumda doğalgaz en ucuz seçenek gibi gözüküyor. Bunlara ek bir kaynak olarak görülen nükleer enerji ise pahalı görünmeye başladı. Japonya’da yaşanan Fukuşima felaketinin ardından, üst düzey güvenlik, maliyetleri arttırdı ve temel inşaat maliyetleri bile yükseldi.

♦ Daha uzun vadede Türkiye kendi kaya gazını da kullanabilir. Türkiye’nin kaya gazı henüz ispatlanmadı ancak çok önemli olabilir. Yeni geliştirilen teknolojiler ile kaya gazından elde edilen elektriğin birim fiyatları düşüreceği söylenebilir.